Türkiye’nin istihdam ve katma değer yaratan ticareti AB’ye gerçekleşti. Her iki üründen birinin taşındığı birliğe, son beş yılda 323 milyar dolarlık mal satıldı. Yüksek teknolojili otomotiv ve istihdam deposu tekstil ihracatta başı çekti.
Türkiye’nin dış ticarette önemli iş ortağı olan Avrupa Birliği’ne son beş yılda 323 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirildi. İhraç pazarının yüzde 47’sini tek başına karşılayan birliğe, ağırlıklı katma değer yaratan ve istihdamı yüksek sektörlerin üretimleri satıldı. Bunların başında otomotiv ve tekstil geldi. AB’ye ihracatta yüzde 78,7 pay alan, Ar-Ge, mühendislik ve yüksek teknoloji gerektiren ihracat şampiyonu otomotiv sektöründe, bu yılın ilk iki ayında Avrupa’ya 3,4 milyar dolarlık satış gerçekleşti. Üretim kapasiteleri 1,7 milyon adeti aşan, istihdamı 48 bin 748’e yükselen bu sektörde geçen yıl 23 milyar 890 milyon dolarlık ihracatın 18 milyar 797 milyon dolarlık kısmı AB’ye gerçekleşti.
Tekstil ve hazır giyimin de en büyük alıcısı olan AB’nin sadece bu ürünlerdeki pazar payı da yüzde 64.5. Türkiye’den geçen yıl gerçekleştirilen 24 milyar 838 milyon dolarlık tekstil ve hazır giyim ihracatının 16 milyar 27 milyon dolarlık kısmı birliğe satıldı. Bu yılın ocak ayında ise AB’ye 943 milyon 351 bin dolar, şubatta 902 milyon 232 bin dolarlık ihracat gerçekleştiren sektör tam bir istihdam deposu. Sigortalı olarak tekstilde 428 bin 777 kişi, hazır giyimde 451 bin 164 kişi, deri ve deri ürünleri imalatında 60 bin 421 kişi sigortalı çalışıyor.
Emek yoğun bu sektörlerde toplam yaklaşık 2 milyon kişinin çalıştığı tahmin ediliyor. Türkiye ihracatında önemli yer tutan sektörlerden biri de fındık ve kuru meyve. Söz konusu sektörde 2016 yılı sonunda gerçekleştirilen 3 milyar 387 milyon dolarlık ihracatın 2 milyar 281 milyon doları birliğe gerçekleştirildi. Bu ürünlerdeki payı yüzde 69.4 oldu. Elektrik klima ürünlerinde de yüzde 53,5 pay alan 28 üyeli birliğe, söz konusu yılda 13 milyar 497 milyon dolarlık dış satışın 7 milyar 217 milyon dolarlık kısmı satıldı. Kimyevi maddelerde pazar büyüklüğü yüzde 36,8’e ulaşırken, bu sektörde 13 miyar 936 milyon dolarlık ihracatın 5 milyar 129 milyon doları yine Avrupa’ya yapıldı. Demir çelikte yüzde 36,9’luk oranla azımsanmayacak bir büyüklüğe sahip olan söz konusu pazara, 2016’da 15 milyar 38 milyon dolarlık dış satışın 5 milyar 551 milyon doları gerçekleştirildi.
Tek bir blok olarak düşünüldüğünde dünya mal ihracatından yüzde 15,2 dünya mal ithalatından ise yüzde 14,3 oranında pay alan AB, dünya mal ticaretinde ikinci sırada yer alıyor. Hizmet ticaretinde de 162 milyar ticaret fazlasıyla, dünyanın en büyük ihracat ve ithalatçısı konumunda. Birliğe ihracat, küresel kriz etkilerinin hafiflemeye başlamasıyla birlikte son dönemde artış trendine girdi.
Türkiye ihracatının buradaki payı yüzde 47’ye yükseldi. Burada da otomotiv yüzde 78,7’lik oranla en yüksek payı alırken, en büyük pazar Almanya oldu. Bu yılın ilk iki ayında Almanya 2 milyar 215 milyon dolarlık ihracatla Türkiye ihracatında ilk pazar konumunu sürdürdü. Almanya’yı İngiltere 1 milyar 368 milyon dolar, İtalya 1 milyar 290 milyon dolar, ABD
1 milyar 116 milyon dolar, Fransa 1 milyar 8 milyon dolar, İspanya 885 milyon 529 bin dolarla ilk sıralarda geldi. İspanya’yı İran 559 milyon 170 bin dolar, Hollanda 547 milyon dolar, BAE 520 milyon 336 milyon dolarla ilk 10 sırada izledi.
Türkiye’den beş yıllık ihracat performansında da AB’nin ağırlığı ortaya çıkıyor. Bu kapsamda, 2012 yılında 59 milyar 398 milyon dolar ihracata karşılık, 87 milyar 657 milyon dolarlık ithalat gerçekleşti. Bu rakam 2013 yılında ihracatta 63 milyar 39 milyon dolar, ithalatta 92 milyar 457 milyon dolara ulaştı.
Türkiye’nin 2014 yılında AB’ye ihracatı 68 milyar 514 milyon dolara yükselmesine karşılık, ithalatı 88 milyar 783 milyon dolara geriledi. Bu rakam 2016’ya gelindiğinde 68 milyar 356 milyon dolar olurken, ithalatta 77 milyar 495 milyon dolara kadar düştü. İhracat artışına karşın ithalatın düşmesi dış ticaret açığını da azalttı.
AVRUPALI ÇELİK, GEMİ VE MÜCEVHER ALIMINI ARTIRDI
AB’ye ihracat, sektörlere göre incelendiğinde çelik, otomotiv ve hazır giyim yine öne çıkıyor. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, bu yılın ilk iki ayında AB’ye çelik ihracatında artış yüzde 79,86’ya çıktı. İhracat tutarı, bu yıl ocak-şubat döneminde, 2016 Ocak - Şubat’a göre 302 milyon 913 bin dolardan 554 milyon 807 bin dolara yükseldi. Demir ve demir dışı metallerde yüzde 7,10’lik oranla 499 milyon 870 bin dolardan, 535 milyon 350 bin dolara ulaştı. Deri ve deri mamullerinde 91 milyon 902 bin dolardan, 94 milyon 591 bin dolara çıktı. Fındık ve mamullerinde ise sadece 2017 Ocak-Şubat’ta 237 milyon 559 bin dolarlık ürün satıldı. Gemi ve Yatta AB’ye ihracat adeta patlama yaşarken, yıllık yüzde 185,95 artışla 27 milyon 485 bin dolardan 78 milyon 595 bin dolara ulaştı. Kimyevi maddelerde, yine söz konusu iki ayda 895 milyon 650 bin dolar, kuru meyvede 98 milyon 178 bin dolar, madencilikte 168 milyon 276 bin dolar, makine ve aksamlarında 292 milyon 956 bin dolara ulaşıldı.
AB’YE DIŞ AÇIK KAPANIYOR
Türkiye’nin beş yıllık ihracatına bakıldığında, söz konusu dönemde AB’ye 323 milyar 308 milyon dolar ihracat gerçekleştirdiği görüldü. İhracatın ortalama yüzde 43’ü birliğe gerçekleşti. Buna karşın söz konusu dönemde, AB’den 425 milyar 76 milyon dolarlık ithalat yapıldı. İthalatta AB’nin payı yüzde 37 de kaldı. Dış ticarette beş yılda 101,7 milyar dolar açık verilmesine karşın, dış açığın azalmaya devam ettiği görüldü. Örneğin, 2016 yılında 68 milyar 357 milyon dolarlık ihracata karşılık 77 milyar 496 milyon dolar ithalat gerçekleşirken, Türkiye’nin dış açığı yıllık 9,1 milyar dolarda kaldı. 2017 Ocak ayında AB’ye 5,3 milyar dolar ihracat, 5,2 milyar dolar da ithalat gerçekleştirildi.
Kaynak:AA
Ventur Gumruk Musavirligi Tarafından Derlenmistir.