Merkez Bankası Başa Döndü

TCMB’nin swap’lar hariç net döviz rezervi 8 Mart haft asında sert düştü. Böylece, net rezervler, -53,9 milyar dolara düşerek yeni yönetim öncesindeki seviyeye indi.

 

Merkez Bankası yeni yönetimi göreve gelmesiyle birlikte rezerv artışına yönelik politikalar izlerken 8 Mart haftasında swap hariç net rezervler negatif yönde 53.9 milyar dolara kadar gerileyerek 23 Haziran 2023’teki negatif 51.8 milyar dolar seviyesinin de altına indi. 22 Aralık -8 Mart arasında ise 17.5 milyar dolar rezerv kaybı yaşandı.

Yurtiçi yerleşiklerin yerel seçim öncesi artan döviz talebine yabancı yatırımcıların da TL varlıklardan çıkış yapması eklenince Merkez Bankası’nın rezervlerinde kayıp hızlandı. Yeni yönetimin göreve gelip ilk hamlesini yaptığı Haziran 2023 Para Politikası Kurulu haftasında swap hariç net rezervleri -51.8 milyar dolar seviyesinde olan Merkez Bankası, geçen yılın son ayına kadar oldukça güçlü rezerv birikimi yaparak 22 Aralık haftasında -36.4 milyar dolara kadar yükseltmişti.

Ancak 22 Aralık’tan sonra yerli ve yabancının artan döviz talebi swap hariç net rezervin 8 Mart’ta -53.9 milyar dolara gerilemesine, 22 Aralık – 8 Mart arasında tam 17.5 milyar dolar harcanmasına neden oldu. Merkez Bankası’nın 10 Kasım-22 Aralık arasında 20.3 milyar dolar rezerv biriktirmişti. Son haftalarda artan döviz talebi nedeniyle Merkez Bankası swap hariç net rezervlerde göreve geldiği zamana geri dönmüş oldu.

Merkez Bankası'nın net uluslararası rezervlerinde geçen yılın sonunda başlayan düşüş 8 Mart haftasında dururken, brüt rezervlerde devam etti. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) toplam rezervleri, 8 Mart haftasında bir önceki haftaya göre 386 milyon dolar azalışla 130 milyar 533 milyon dolara geriledi. Böylece art arda 11. haftada da düşüş kaydetti. Brüt döviz rezervi 2.73 milyar dolar gerilerken, altın rezervinin değeri altın fiyatlarındaki yüzde 4,5 artışa paralel olarak 2.34 milyar dolar arttı.

11 haftada 19.24 milyar dolar geriledi
TCMB'nin yayımladığı haftalık verilere göre 8 Mart'ta sona eren haftada net rezervler 341 milyon dolar ile sınırlı toparlanma kaydederek 20.85 milyar dolar oldu. Net rezervlerde geçen hafta görülen toparlanmada TCMB'nin bankalara verdiği TL karşılığı takas (swap) olarak aldığı döviz miktarındaki artış ve altın değerleme etkili oldu. Geçen yıl 22 Aralık'ta 40.09 milyar dolar ile Ocak 2020'den bu yana en yüksek seviyeyi gördükten sonra düşüşe geçen net rezervler bu son veriyle birlikte, geçen 11 haftanın sekizinde düşüş kaydederek toplam 19.24 milyar dolar gerilemiş oldu.
TCMB'nin swap'lar hariç net döviz rezervleri 6.1 milyar dolar düşüşle -53.9 milyar dolar oldu. Ekonomistler Merkez Bankası’nın 10 Kasım-22 Aralık arasında 20.3 milyar dolar rezerv biriktirdiğini ancak 22 Aralık-08 Mart arasında 17.5 milyar dolarını harcadığını hesapladı. Döviz rezervlerinde genel seçimlerin tamamlanmasından itibaren geçen yılın ikinci yarısında görülen toparlanma aralık ayının son haftasından itibaren yönünü tersine çevirdi.

Tahvilde 22 ayın en sert çıkışı
Yabancı yatırımcılar ve yurtiçi yerleşikler 8 Mart ile biten haftada TL varlıklarda satış yaptı. Merkez Bankası verilerine göre yabancı yatırımcılar hisse senedi ve devlet iç borçlanma senetlerinde geçen hafta 552.4 milyon dolarlık net satış yaparken, yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı parite etkisinden arındırılmış olarak 1 haftada 3.2 milyar dolar arttı.

Merkez Bankası haftalık menkul kıymet istatistiklerine göre yabancı yatırımcılar hisse senetlerinde net 292.91 milyon dolar, devlet iç borçlanma senetlerinde ise 259.5 milyon dolarlık satış yaptı. Hisse senedinde 5 Ocak'tan bu yana, DİBS'te ise 13 Mayıs 2022'den bu yana yabancı en sert satışını gerçekleştirdi. Yılbaşından bu yana hissede net 252.95 milyon dolar satıcı, DİBS'te ise 61.55 milyon dolar net alıcı pozisyonunda bulunuyor.

Yabancı yatırımcı geçen hafta 6,2 milyon dolarlık Şirket Borçlanma Senedi (ŞBS) aldı. Yurtdışında yerleşik kişilerin, 1 Mart itibarıyla 34 milyar 355,3 milyon dolar olan hisse senedi stoku, 8 Mart'ta 33 milyar 587,2 milyon dolara geriledi. Aynı dönemde yurt dışında yerleşik kişilerin DİBS stoku, 2 milyar 763,7 milyon dolardan 2 milyar 411,5 milyon dolara inerken, ŞBS stokları 97,5 milyon dolardan 101,7 milyon dolara yükseldi.

Yurtiçi yerleşiklerde 3.2 milyar dolar artış
Merkez Bankası haftalık para ve banka istatistiklerine göre ise yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı geçen hafta parite etkisinden arındırılmış olarak 3 milyar 190 milyon dolar arttı. Gerçek kişilerin döviz mevduatı parite etkisinden arındırılmış olarak 1 milyar 283 milyon dolar büyürken, tüzel kişilerin döviz mevduatı parite etkisinden arındırılmış olarak 1 milyar 906 milyon dolar genişledi. Yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatları 181,1 milyar dolara geldi.
Tüketici kredileri 1 trilyon 596 milyar lira
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerine göre, sektörün kredi hacmi 8 Mart itibarıyla 229 milyar 196 milyon lira artış gösterdi. Söz konusu dönemde toplam kredi hacmi 12 trilyon 363 milyar 424 milyon liradan 12 trilyon 592 milyar 620 milyon liraya çıktı. Tüketici kredileri, 8 Mart itibarıyla 17 milyar 848 milyon lira artışla 1 trilyon 595 milyar 932 milyon liraya yükseldi. Söz konusu kredilerin 440 milyar 324 milyon lirası konut, 93 milyar 264 milyon lirası taşıt ve 1 trilyon 62 milyar 344 milyon lirası ihtiyaç kredilerinden oluştu. Bu dönemde taksitli ticari kredilerin tutarı 35 milyar 964 milyon lira artarak 1 trilyon 559 milyar 23 milyon liraya çıktı. Bankaların bireysel kredi kartı alacakları da yüzde 0,6 artışla 1 trilyon 319 milyar 672 milyon liraya yükseldi. Bireysel kredi kartı alacaklarının 580 milyar 402 milyon lirasını taksitli, 739 milyar 270 milyon lirasını taksitsiz borçlar oluşturdu.

Kur korumalı mevduatlarda 7.4 milyar TL'lik gerileme
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerine göre kur korumalı mevduatlar 8 Mart haftasında 7.4 milyar TL düşüşle 2.3 trilyon TL'ye geriledi. 8 Mart haftasında yaşanan düşüş Eylül 2023'ten bu yana en yavaş düşüş olarak kaydedildi. Bankacılık sektöründe toplam mevduat ise bankalar arası dahil geçen hafta 244 milyar 643 milyon lira artarak 15 trilyon 324 milyar 39 milyon liraya yükseldi.

Kaynak: Ekonomim.com
Ventur Gümrük Müşavirliği tarafından derlenmiştir

E-Mail ile Paylaş

e-mail ile paylaşımınız başarıyla tamamlanmıştır.

Diğer Haberler

AYDINLATMA VE RIZA METNİ

İşbu Aydınlatma ve Rıza Metni, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (“Kanun”) uyarınca, VENTUR GÜMRÜK MÜŞAVİRLİĞİ ve DANIŞMANLIK LTD. ŞTİ. (“Şirket”) tarafından veri sahiplerinden temin edilen kişisel verilerin ve özel nitelikli kişisel verilerin, işlenmesine ilişkin usul ve esaslara ilişkin olarak işe alım görüşmeleri esnasında veri sahiplerinin aydınlatılması ve aşağıda kapsam ve amaçlarla verilerin işlenmesine ilişkin rızalarının temini amacı ile düzenlenmiştir.

İşbu Aydınlatma ve Rıza Metni’nde kullanılan; “kişisel veri” kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye (Çalışan Adayı’na) ilişkin her türlü bilgiyi, “kişisel verilerin işlenmesi” kişisel verilerin tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla elde edilmesi, kaydedilmesi, depolanması, muhafaza edilmesi, değiştirilmesi, yeniden düzenlenmesi, açıklanması, aktarılması, devralınması, elde edilebilir hâle getirilmesi, sınıflandırılması ya da kullanılmasının engellenmesi gibi veriler üzerinde gerçekleştirilen her türlü işlemi, “özel nitelikli kişisel veri” kişinin (Çalışan Adayı’nın) ırkı, etnik kökeni, siyasi düşüncesi, felsefi inancı, dini, mezhebi veya diğer inançları, kılık ve kıyafeti, dernek, vakıf ya da sendika üyeliği, sağlığı, cinsel hayatı, ceza mahkûmiyeti ve güvenlik tedbirleriyle ilgili verileri ile biyometrik ve genetik verilerini, ifade eder.

a) Veri Sorumlusu Hakkında Kişisel verileriniz ve işe alım görüşmeleri esnasında tarafımızla paylaşmış olduğunuz özel nitelikli kişisel veriler kapsamına giren verileriniz, Kanun kapsamında aşağıda belirtilen kapsam ve amaçlar ile Şirket tarafından işlenebilecektir. Kanun kapsamında Şirket veri sorumlusu olarak kabul edilmektedir.

b) Kişisel Verilerinizin İşlenme Amaçları Kişisel verileriniz ve işe alım görüşmeleri esnasında tarafımızla paylaşmış olduğunuz özel nitelikli kişisel veriler kapsamına giren verileriniz, Kanun’un 5 ve 6. maddelerinde belirtilen kişisel verilerin işlenmesine ilişkin şartlara uygun olarak işlenmektedir. Kişisel verilerinizin ve işe alım görüşmeleri esnasında tarafımızla paylaşmış olduğunuz özel nitelikli kişisel veriler kapsamına giren verilerinizin işlenmesi amaçları tahdidi olmamak üzere: Şirket’in ve/veya grup şirketlerinin, bağlı şirketlerinin insan kaynakları politikalarının ve operasyonlarının yürütülmesi, insan kaynakları politikalarına uygun şekilde açık pozisyonlara uygun personel teminidir.

c) Kişisel Verilerinizin Aktarılması Kişisel verileriniz ve işe alım görüşmeleri esnasında tarafımızla paylaşmış olduğunuz özel nitelikli kişisel veriler kapsamına giren verileriniz, yukarıda b) bendinde belirtilen amaçların gerçekleştirilmesi ile sınırlı olmak üzere, Şirket’in grup şirketlerine, bağlı şirketlerine, hissedarlarına, iş ortaklarına, Kanun’un 8. ve 9. maddelerinde belirtilen şartlara uygun olarak aktarılabilecek ve aktarım yapılan bu kuruluşlar tarafından da verileriniz işlenebilecektir.

d) Kişisel Veri Toplamanın Yöntemi ve Hukuki Sebebi Kişisel verileriniz ve işe alım görüşmeleri esnasında tarafımızla paylaşmış olduğunuz özel nitelikli kişisel veriler kapsamına giren verileriniz, bu formun veri sahibi olarak tarafınızca doldurulması ve/veya Şirketimize herhangi bir kanaldan iş başvurusu yapmanız halinde ilettiğiniz bilgi ve belgeler yoluyla toplanmaktadır. Yukarıda belirtilen hukuki sebeplerle toplanan kişisel verileriniz ve işe alım görüşmeleri esnasında tarafımızla paylaşmış olduğunuz özel nitelikli kişisel veriler kapsamına giren verileriniz, Kanun’un 5. ve 6. maddelerinde belirtilen kişisel veri işleme şartları ve amaçları kapsamında bu Aydınlatma ve Rıza Metni’nin b) ve c)bentlerine tabi olarak işlenebilmekte ve aktarılabilmektedir.

e) Kişisel Veri Sahibinin Kanun’un 11. maddesinde Sayılan Hakları Kanun’un 11. maddesi uyarınca veri sahipleri,
• Kişisel veri işlenip işlenmediğini öğrenme,
• Kişisel verileri işlenmişse buna ilişkin bilgi talep etme,
• Kişisel verilerin işlenme amacını ve bunların amacına uygun kullanılıp kullanılmadığını öğrenme,
• Yurt içinde veya yurt dışında kişisel verilerin aktarıldığı üçüncü kişileri bilme,
• Kişisel verilerin eksik veya yanlış işlenmiş olması hâlinde bunların düzeltilmesini isteme ve bu kapsamda yapılan işlemin kişisel verilerin aktarıldığı üçüncü kişilere bildirilmesini isteme,
• Kanun ve ilgili diğer kanun hükümlerine uygun olarak işlenmiş olmasına rağmen, işlenmesini gerektiren sebeplerin ortadan kalkması hâlinde kişisel verilerin silinmesini veya yok edilmesini isteme ve bu kapsamda yapılan işlemin kişisel verilerin aktarıldığı üçüncü kişilere bildirilmesini isteme,
• İşlenen verilerin münhasıran otomatik sistemler vasıtasıyla analiz edilmesi suretiyle kişinin kendisi aleyhine bir sonucun ortaya çıkmasına itiraz etme,
• Kişisel verilerin kanuna aykırı olarak işlenmesi sebebiyle zarara uğraması hâlinde zararın giderilmesini talep etme
haklarına sahiptir.

Kişisel verilerimin ve işe alım görüşmeleri esnasında tarafınızla paylaşmış olduğum, özel nitelikli kişisel veriler kapsamına giren verilerimin işbu Aydınlatma ve Rıza Metni’nin imza tarihinden itibaren 5 (beş) yıl süre ile Şirket tarafından kurulan ortak veri tabanında, Şirket ve/veya Şirket tarafından tayin edilen veri işleyen tarafından tutulabileceğini, işlenebileceğini, kullanılabileceğini, aktarılabileceğini, aktarım yapılan kişi/kurumlar tarafından da işlenebileceğini, veri sahibi olarak haklarım konusunda, Kanun’un 11. maddesi kapsamında eksiksiz bir şekilde bilgilendirilmiş olduğumu kabul, beyan ve taahhüt ederim.