OSBÜK ve TEPAV’ın “Yeni Nesil OSB’ler” raporu ile sanayide yeni bir yol haritası çizildi. Amaç; ihracat gelirini artırmak, orta gelir tuzağından çıkmak
Üretim süreçleri hızla farklılaşırken, Türkiye imalat sanayinin kalbi olan OSB’ler yeni döneme oluşturulan bir plan ile girecek. 234 aktif OSB’nin lider 80 bölgesi ‘yeni nesil OSB’ler belirlendi. A+ hedefleri olacak. Bu OSB’ler yurtdışında OSB kurabilecek. 80 OSB teknoloji transfer ofisleri, dijital dönüşüm merkezleri, endüstriyel simbiyoz uygulamaları, kümelenme projeleri ve ortak kullanım merkezleri ile meslek yüksek okulları ve meslek liseleri ile Türkiye’nin ihtiyaç duyduğu atılım için öncü olacak. Hedef ihracattaki kilogram başına katma değeri 1.33 dolardan yukarılara taşımak, orta gelir tuzağından kurtulmayı sağlamak.
2 YILLIK GEÇİŞ SÜRECİ BİTTİ, SIRA ATILIMDA
Türkiye’nin 331 organize sanayi bölgesi (OSB) var. Bunların 234’ü aktif halde 97’si ise yapım aşamasında. 20 civarında OSB ise tarıma dayalı. Türkiye’de sanayi üretiminin kalbi olan OSB’leri yeni bir aşamaya taşımak için hazırlanan plan tamam. Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu (OSBÜK), Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) ile yaptıkları “Mevcut OSB’lerin İhtiyaçlarının Analizi ve Yeni Nesil OSB’ler” raporu ile yeni yol haritasını çiziyor. OSB’ler bu harita ile 11. Kalkınma Planı içinde ağırlıklarını ortaya koyacak. Plana göre mevcut OSB’ler 4’e ayrılacak. Her OSB içinde bulunduğu kategorinin ihtiyaçlarına göre sorunlarına çözüm bulacak. Her kategorinin hedefi farklı olacak.
Önümüzdeki 5 Temmuz’da gerçekleşecek genel kurulları öncesi sorularımızı yanıtlayan OSBÜK Yönetim Kurulu Başkanı Memiş Kütükcü, yeni yatırımlar kadar mevcut yatırımların da önemsenmesi gerektiğinin altını çizerek, “Zaten başarılı üretimlere ev sahipliği yapan OSB’lerimiz var. Bunlar için yeni nesil ya da A+ olarak tanımlayabileceğimiz bir hedef koymak istiyoruz. Türkiye’nin buna ihtiyacı var” diyor.
Kütükcü, “1 Temmuz 2017 öncesi ve 1 Temmuz 2017 sonrası diyebileceğimiz yeni bir süreçten söz edebiliriz” diyerek, şunları anlatıyor: “Öncesinde OSBÜK kanunla kurulmuş ancak bir tüzel kişilik tanımı yapılmadığı için, OSB’ler arasındaki işbirliğini artırmak, bakanlıklarla diyalogu devam ettirmek gibi görevleri bazı kamu kurumları tarafından muhatap alınmamıştı. Dolayısıyla OSBÜK’ün tüzel kişilik tanımı önemli bir açığımızdı. 1 Temmuz 2017’de Üretim Reform Paketi ile hem OSB’lerle ilgili hem de OSBÜK ile ilgili çok ciddi yeni kazanımlar sağladık. Yasadan 4 gün sonra 5 Temmuz 2017’de önceki yasaya göre genel kurulumuzu 2 yıllık olarak yaptık. Önce mekansal ihtiyacı, sonra insan kaynakları ihtiyacını yeni döneme göre inşa etmemiz gerekiyordu. Şu anda kurumsal yapımıza yakışır bir yerimiz oldu. Önümüzdeki 5 Temmuz’da da 4 yıllık ilk genel kurulumuzu gerçekleştireceğiz. 2 yıllık süreç geçiş dönemi oldu.”
KARDEŞ OSB’LER GELİYOR
Başkan Kütükcü’ye göre Türkiye’nin önemli bir sanayi bölgesi deneyimi var. Bu deneyim, 4 ve 3’üncü bölge olarak adlandırılan ve daha iyi durumda olan OSB’lerden 2 ve 1’inci bölgedeki OSB’lere aktarılmalı. Kütükcü, bunun için ‘Kardeş OSB’lik müessesesini harekete geçireceklerini böylece tecrübe paylaşımı olacağının altını çiziyor.
ENERJİ VERİMLİLİĞİ BİRİMİ
Enerji Verimliliği Derneği’nin (ENVERDER) OSBÜK Y Başkanı sıfatıyla, yönetim kurulu üyesi olduğunu kaydeden Memiş Kütükcü, A+ hedefi verecekleri OSB’lerde enerji verimliliği birimleri oluşturmasını da planladıklarını söyledi.
4 AYRI İHTİYAÇ, 4 AYRI BÖLGE…
Çalışma ile Türkiye’nin dört bir yanına dağılmış OSB’lerin öncelikle doğru konumlanıp konumlanmadığının ve performanslarının analiz edildiğini dile getiriyor Kütükcü ve şunları anlatıyor: “Buradan 4 kategoride OSB’ye ulaştık. Birinci kategorideki OSB’ler yer seçimi uygusuz ve kendini bu nedenle geliştirememiş bölgelerimiz. OSB’mizin fiziksel mekanı iyi değilse performansı da düşüyor. Doğrudan bir ilişki var. Bu durumda 77 OSB’miz var. İkinci kategoride uygun yerlerde konuşlanmış ama düşük performanslı bölgelerimiz var. İkinci kategoride de 38 bölgemiz var. Üçüncü kategorideki OSB’lerimiz uygunsuz koşullarda olmasına rağmen kendisini geliştirmiş. Bunların sayısı az tabi 39 OSB’miz var bu durumda. Bir dördüncü kategori var ki hem uygun bölgelerde konuşlanmış hem de performansı en yüksek olan OSB’ler. Bu kategoride 80 OSB’miz var, bu da sevindirici. Bir de henüz faaliyete geçmemiş bölgelerimiz var. Tüm bu OSB’lerimizin ihtiyacı birbirinden farklı. Henüz arıtma tesisi bile olmayan bir OSB’yi biz teknik kolej kurmaya zorlarsak bu gerçekçi bir yaklaşım olmaz. Altyapı için desteğe ihtiyacı olana bunu sağlamamız lazım. Ama tüm bu sıkıntılarını çözmüş 4’üncü kategorideki OSB’ye de başka bir plan sunmalıyız. Onlara A+ bir hedef vermek istiyoruz. Bu OSB’lerde dijitalleşme merkezleri kurulsun, üniversite sanayi işbirliği geliştirilsin istiyoruz. A+ OSB'ler yurtdışında OSB kursun istiyoruz. Yeni yasayla bunun önü açıldı."
YENİ NESİL OSB’YE YENİ NESİL ANLAYIŞ
İhracatın kilogram değeri 1.33 dolar. Kütükcü, bu birim fiyatı artırmaya odaklanan bir seferberlik oluşturulursa, A+ OSB’lerle her türlü katkıyı vermeye hazır olduklarını söylüyor. Tek bir yönetmelikle tüm OSB’lerin aynı ihtiyaçları varmış gibi çalışmanın gerçekçi olmadığını da belirtiyor Kütükçü, ve “Yeni nesil OSB’lerin yönetimsel ihtiyaçları bile farklı. Bunların yeniden ele alınması lazım” diyor.
İÇ TALEBİ CANLANDIRMALIYIZ
Sanayi üretim endeksinin nisan ayında yüzde 4 azaldığının hatırlatılması üzerine OSBÜK Başkanı Memiş Kütükcü, “Bunun için iç talebi artırmalıyız. Ocak ve Şubat ayında düşen sanayi üretimi Mart’ta toparlanmıştı ancak Nisan’da yine düşüş yaşadık. Biz enflasyon oluşturacaksak sanayi mamullerine ile bunu yapmalıyız, gıda gibi temel ihtiyaçlarla değil. Özellikle yatırım mallarında düşüş var. Bunu göz önüne almalıyız” şeklinde konuşuyor.
11. KALKINMA PLANI İÇİN HAZIRLANIYOR
TEPAV ile bir rapor hazırlayarak, OSB’lerin ihtiyaçlarını belirlediklerini kaydediyor Kütükcü ve “331 OSB’mizin üye olduğu bir üst kurulun yine 331 OSB’nin ihtiyaçlarına cevap veren bir liderlik yapması gerekiyor. Geçtiğimiz süreçleri iyi analiz etmeliyiz. Neredeyse 8-10 yılda bir ülke bir ekonomik dalgalanmaya muhatap oldu. Bu dalgalanmalardan sanayileşme gücümüzü ne kadar artırabilirsek o kadar iyi çıktık” diyor. Kütükcü, “ OSBÜK olarak yeni dönemde sanayi bölgelerinin fiziksel şartlarını geliştirmeye çalıştırırken, onların niceliğini artırmaya çalışırken, bunlardan daha önemlisi niteliğini ve o bölgelerde yapılan üretimi geliştirmeyi odağımıza aldık” diyor. TEPAV ile yürüttükleri çalışmayı OSB’ler olarak 11. Kalkınma Planında üzerlerine düşen görev için hazırlattıklarını söyleyen Kütükcü, şunları söylüyor: “Çalışmamızı Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’na takdim edeceğiz. Başkan Naci Ağbal Bey ile birlikte süreci takip ediyoruz."
Kaynak:AA
Ventur Gumruk Musavirligi Tarafından Derlenmistir.