BIST’te yer alan finans dışı şirketlerin 9 aylık bilançolarına göre FAVÖK deri giyimde 6.5, tarım kimyasallarında 2, kablo sektöründe 1.8 kat arttı.
İş Yatırım uzmanları, Borsa İstanbul’da sektör sektör kârlılığı analizi yaptı. Bu yıl ‘iş’inden kârını en çok artıran sektör deri giyim oldu. Derimod’un büyük katkısıyla borsanın deri giyimcileri kârlarını yılın 9 aylık döneminde yaklaşık 6.5 kat, üçüncü çeyrekte ise 15 kat artırdı.
İş Yatırım’ın hazırladığı sektörel kârlılık tablolarına göre yılın dokuz aylık döneminde, finans dışı şirketlerde FAVÖK (Faiz, amortisman vergi öncesi kâr) deri giyim sektöründe katlanarak artış gösterirken tarım kimyasallarında 2 kat, kablo sektöründe ise 1.3 kat büyüme gerçekleşti. Medya, elektrik makinaları ve hayvancılık sektörü ise ana faaliyetinden bile zarar yazdı. Finans dışı şirketlerin toplam FAVÖK rakamı yüzde 52 artmasına karşın toplam net kârları yüzde 16 düştü. Sanayinin toplam finansal borçlarındaki artış ise yüzde 63’ü buldu. Borsa İstanbul’da işlem gören bankaların net kâr artışı da yüzde 12 düzeyinde kaldı. İş Yatırım’ın kümüle ve çeyreklik bazda FAVÖK analizine bakıldığında finans dışı şirketler yılın 9 aylık döneminde 95 milyar 814 milyon TL faiz, amortisman ve vergi öncesi kâr açıkladı.
Geçen yıl 63 milyar 197 milyon TL kar açıklayan sanayi toplamda FAVÖK’ünü yüzde 52 artırmış oldu. Toplam finansal borçları yüzde 63 artışla 229 milyar 113 milyon TL’den 373 milyar 832 milyon TL’ye çıkan sanayi şirketlerinde net kar ise geriledi. Geçen yılın 9 aylık döneminde 31 milyar 850 milyon TL ‘net’ kar eden sanayi şirketlerinin bu yılın 9 aylık döneminde net karları 26 milyar 784 milyon TL’ye indi. Geçen yıl 26.3 milyar TL finansal gider yazan sektörlerin bu yıl 86.5 milyar TL finansal gideri oluştu. Sanayide satış hacmi ise arttı. Borsanın sanayi şirketleri satış hacminde 500 milyar TL barajını bu yıl devirdi. Geçen yılın 9 aylık döneminde 447 milyar 949 milyon TL ciroyu yakalayan sanayici, bu yıl bu rakamı yüzde 30 genişlemeyle 581 milyar 534 milyon TL’ye çıkardı.
FAVÖK artışı çarpıcı
Çeyreklik bazda bakıldığında ise net kar düşüşü daha hızlı buna karşılık FAVÖK artışı daha çarpıcı. Yılın üçüncü çeyreğinde finans dışı şirketler 42 milyar 648 milyon TL FAVÖK açıklarken bu geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 69 artış demek. Buna karşılık net karlarını yüzde 36 düşüşle 13 milyar TL’den 8 milyar 332 milyon TL’ye düşüren şirketler açısından üçüncü çeyrek finansal giderlerde de büyük bir artışla karşı karşıya kaldıkları bir dönem oldu. Toplam finansal borçları yüzde 63 artışla 373 milyar 831 milyon TL’ye yükselen finans dışı şirketlerde finansal giderler ise 8.5 milyar TL’den 51.8 milyar TL’ye yükseldi.
Sektörlerde 9 aylık FAVÖK artış hızına bakıldığında ilk sırada Desa ve Derimod’un yer aldığı deri giyim var. Deri giyim sektöründe FAVÖK artışı yüzde 648 oldu. Bunu Bağfaş, Hektaş, Gübre fabrikaları ve Ege Gübre’nin yer aldığı ve yüzde 203 FAVÖK artışı yaşanan tarım kimyasalları izledi. Üçüncü sırada Gersan Elektrik ve Prysmian Kablo’nun yer aldığı yüzde 132’lik FAVÖK artışı yakalanan kablo sektörü var.
2019, TL'de yüksek getiri yılı olacak
Osmanlı Menkul Genel Müdürü Pınar Çakılkaya, 2018’de Türk Lirası’nda kalarak kaybeden yatırımcı açısından 2019’un fırsat sunduğunu söyledi. Pınar Çakılkaya, “2018 de enflasyonun altında kalan TL mevduat, bono/tahvil, mevduat ve repo yılın son çeyreğinde cazibe kazandı. Merkez Bankası faiz oranı şu anda dünya liginde ilk sıralarda. Bu faiz oranlarını geçmişte en son 2009 yılı ve öncesinde gördük. Faiz oranları o kadar cazip ki gayrimenkul yatırımlarını öldürdü” dedi.
Çakılkaya, TCMB tarafından açıklanan 2019 beklenen enflasyona verisinin yüzde 15.9 olduğuna işaret ederek yüzde 9 ve üzerinde reel getiri fırsatı olduğunu anlattı. Çakılkaya şöyle devam etti: “Görünen o ki kısa vadede enflasyon ve yüksek faiz sarmalı devam edecek. Bu durumda bono ve tahviller ön plana çıkıyor. Özel sektör tahvil ve bono ihraçları ikincil piyasada likit olmamakla birlikte yatırımcılarına vade boyunca cazip getiriler sunuyor. Kısa vadeli banka bonoları yüzde 26-27 ile çıkıyor. Farklı şirket tahvillerinde ise getiriler yüzde 34’ün üzerinde. Piyasada yaklaşık 80-90 milyar TL’lik ÖST var. Bunun yaklaşık yarıya yakını banka ve iştiraklerince çıkarıldı. Kalan kısım ise banka dışı finans sektörü ve finans hariç özel sektör tahvillerinden oluşuyor. Bazı tahvillerde gösterge faizin 5-6 puan üzerinde ek getiri sağlamak bile mümkün. Hazine ve mevduat faizlerinde de uzun süredir ilk defa reel anlamda bir getiriden söz etmeye başladığımız bu dönemde bu getiri yatırımcı için iyi bir alternatif.”
Son dönemlerde TL’yi korumak adına TL mevduata Kasım 2018 sonuna kadar süreli bir stopaj avantajı sağlandı. Çakılkaya, “Sermaye piyasaları açısından negatif ayrımcılık olan bu teşvikin çok uzun süre kullanılması mümkün değil. Ya bu avantaj tahviller için de sağlanacak ya da mevduat stopaj teşviki sonlanarak mevduat ve tahviller arasındaki vergi adaletsizliği ortadan kalkacak. Fakat stopaj avantajına rağmen ÖST’ler nette hala mevduat üzerinde getiri sağlayabiliyor. Fakat ÖST’lerin de tamamen risksiz yatırım enstrümanı olarak da düşünmemek lazım. Ama bugünkü şartlarda bakıldığında ekonomideki daralma ve kredi arz ve talebinin düşmesi mevduat faizlerini geriye çekmeye ve Bankacılık sektöründeki mevduat faiz yarışı hız kesmeye başladı. Bu eğilimin devam etmesiyle ÖST daha iyi getiri sunmaya ve stopaj oranlarının değişmesiyle de yatırımcı için çok daha iyi bir alternatif olacak. Normal piyasa ve normal kredi büyüme olması halinde mevduat faizinin Merkez Bankası'nın oranın altında olması gerekir ki, birçok ülkede bu şekildedir” diye konuştu.
Stok düşüşü yaradı
İş Yatırım’ın analizinde üçüncü çeyrekte TL’de yaşanan sert düşüşün döviz borçlu şirketlerin faiz giderlerinde sıçramaya yol açtığına işaret ederek, “Kurlardaki sert artış yurtdışı gelirleri veya döviz bazlı satış yapan şirketlerin ciro ve faaliyet kârlılıklarını olumlu etkiledi. Stoklarda düşük kurlardan hesaplanan hammadde ve ara mamullerin ve fiyat artışlarının etkisiyle sanayi şirketlerinin kar marjlarında da olumlu etkileri görüldü. Son çeyrekte yurtiçi talepteki daralmanın bilanço etkileri daha fazla görülmeye başlanacak” değerlendirmesi yapıldı.
Kaynak:AA
Ventur Gumruk Musavirligi Tarafından Derlenmistir.